За 30 години со Дилан Дог

Денес се навршуваат 30 години откако југословенскиот Дневник го објави првото издание на серијалот Дилан Дог. Читав јас стрипови и пред тоа, ама ова беше првпат да го уловам раѓањето на еден стрип јунак. Првиот број се викаше Доктор Ксабарас, несреќен превод на оригиналниот ромеровски наслов, Зора на живите мртовци. Бев убеден дека сè уште го чувам тоа издание, но позајмувањата, селењата и генералните чистења си го направиле своето. Мојот Доктор Ксабарас веројатно се преселил во стрип рајот каде што нема другари што не враќаат стрипови и мајки опседнати со хигиена, а мене ми остави траен белег и фасцинација со хорор жанрот.

Преживеаните

Три децении другаруваме со Дилан и тој ми е сè уште најдрагиот лик од стриповите. Го купувам кога и да го видам во трафика или стрип продавница (фала Бункер!). Читам рецензии на Stripovi.com, се радувам како дете на освртите на Марчело во Весели Четвртак, се згрозувам кога ќе видам дека Американците му го избришале мустакот на Гручо и го прекрстиле во Феликс, дебатирам дали е подобро загорски едноставното 'Сто му вaмпира' или склавиевски апсурдното 'Јудо плесачу', го славам Dellamorte Dellamore на Soavi и го исмевам Dead of Night на Munroe. 

ДД канонот, од четири издавачи

А сепак, низ годините сфатив дека Дилан може да преживее секакво касапење затоа што секогаш има мета ниво на кое приказната функционира. Хоророт е секојдневието. Пеколот е општеството. Чудовиштата се обичните луѓе. Демоните се во самите нас. Ловот на вештерки никогаш не сопрел. Креаторот Sclavi преку Дилан ја преточил сопствената битка со депресијата и апсурдот во стрип поезија, па не е ни чудо што Умберто Еко го става Дилан Дог во ист кош со Библијата и Хомер. Како и тие класици, Дилан Дог канонот е одамна комплетиран. Најдобрата ДД епизода за мене е веќе напишана; тоа е без конкуренција DD#74, меланхоличниот Дугачки Поздрав (Il lungo addio) од кој ми навираат солзи и ден денес. А сепак...

ДД ремикс во Обојени Програм

Последниве години серијалот доживува ренесанса. Новиот уредник Recchioni најавува модернизиран Дилан Дог кому повторно ќе му дадат живот легендарниот Sclavi и контроверзната Barbato. Горд сум дека на Балканот овие изданија прво ќе ги видиме на македонски јазик, благодарние на одличните М-Комикс кои се неколку чекори пред Србите и Хрватите. Едицијата Colorfest (кај нас достапна како Обојени програм) објавува еретични епизоди кои би ги ужаснале ДД пуристите. Токму една од овие епизоди ја има започнато и најмрачната (и конечна) приказна за Дилан Дог, онаа во која Гручо е зомби, инспекторот Блок е издрогиран до бессознание, а пијаницата Дилан се бори со многу пореалистичен и понепобедлив непријател. Добредојдовте на планетата на мртвите!

Планета на мртвите

Првото читање на Планета Мртвих беше како удар во плексус. Еве ликови кои три децении не еволуирале, правејќи ме да се чувствувам млад секој пат кога ќе им се навратам. И туп сега одеднаш истите остареле, а грижите што ги навјасале ми го уништуваат едно од последните прибежишта на безгрижност од детството. Му се лутам на авторот Bilotta што ми го упропасти романтичниот Дилан, оној кој и после најмрачната епизода ќе се врати чичка нов и спремен повторно да се заљуби во клиентката и да го победи чудовиштето. Но и му благодарам што наместо евтина носталгија ми даде доза неочекуваност и возбуда, нешто што одамна го немаше во серијалот.

Мојот Дилан Дог 'Франкенштајн'

Во мојата 'Франкенштајн' Дилан Дог колекција што содржи преку 200 стрипови од шест различни издавачи секогаш ќе има место за стариот Дилан, бидејќи тој е едно од моите најубави детски сеќавања. Можам само да се надевам дека за триесет години, кога повторно ќе ги прелистувам старите изданија, ќе го доживувам овој Дилан од Планета Мртвих како амблем на мојата средовечност. Има ли поубав начин да се остари?