Eminent Lives: Shakespeare - Bill Bryson

Eminent Lives: Shakespeare на Bill Bryson е тривијална книга, и во тоа е нејзиниот шарм.  Ако досега не сте го сакале Шекспир, после оваа книга нема повеќе да го засакате.  Ако пак сте голем вљубеник во неговиот лик и дело, тогаш веројатно нема да научите ништо ново за него читајќи го Брајсон.  Ако сте пак некој како мене, кој ужива во Шекспир но никогаш не успеал комплетно да разбере зошто сите се крстат во него, книгава ќе ви даде неколку разумни објаснувања.

Придонесот на Шекспир кон англискиот јазик е неоспорен.  Се претпоставува дека Шекспир своерачно го збогатил англискиот јазик со преку 1000 нови зборови и вовел стотици идиоми кои и ден денес се користат.  Иако голем дел од овие зборови (преку 300) се обични негации и суперлативи (unkind, unkindest), меѓу преостанатите 700 се наоѓаат и такви егзистенцијални описи на човечката состојба како 'lonely', 'gloomy' и 'cold-blooded'.  Со вакви неологизми не е ни чудо што Шекспир важи за најдобриот познавач на човечката психа и прататко на модерната психоанализа.  Пред него можеби луѓето знаеле како се чувствуваат, ама им фалеле зборови да се изразат.  

Брајсон е прилично убедлив кога тврди дека генерациите се неспособни да ја проценат сопствената вредност.  Во периодот од раѓањето на Шекспир во 1564 до затворањето на театрите од страна на Пуританците во 1642 се напишани околу 3000 драми, но зачувани се само 230, што значи дека е можно да постоеле и многу попопуларни драми од оние на Шекспир.  Причината за губењето на преку 2700 драми е што тие воопшто не биле сметани за префинета литература, па еден ден во театарот ќе се изведувал Хамлет, а следниот ден на истото место и во исто време ќе имало борба меѓу мајмуни и кучиња. Самото тоа што денес имаме 38 дела на Шекспир е вистинско чудо, зашто додека бил жив Шекспир бил ем помалку ценет ем помалку богат од своите современици Бен Џонсон (Ben Jonson), Френсис Бомонт (Francis Beaumont) и Џон Флечер (John Fletcher).  

Најголемата заслуга за бесмртноста на Шекспир ја има легендарното Прво Фолио (First Folio), објавено неколку години по неговата смрт.  Самото фолио е компилација од десетици различни верзии на драмите запишани од страна на публика, глумци и други ентузијасти, но за ниедна пишана верзија нема доказ дека потекнува од самиот Шекспир.  Всушност постојат само 14 зборови за кои со сигурност знаеме дека се напишани од негова рака, а дури 12 од нив се само неговото име и презиме потпишани на шест различни документи.  Во ниеден потпис името не е напишано идентично, и во ниеден не е употребен денешниот спелинг, Shakespeare.  За некои луѓе ова е доволно да тврдат дека Шекспир бил неписмен провинцијалец, без капацитет да го напише Хамлет.  Но варијациите во потписот не се доказ за неписменоста на Шекспир туку за либералната ортографија во елизабетанска Англија.  

Брајсон е најзабавен кога се справува со сите теории на заговор околу тоа дека Шекспир не бил вистинскиот автор на 'своите' драми.  Лудилото околу вистинскиот идентитет на Шекспир ги зафатило и Марк Твен, Чарли Чаплин, Сигмунд Фројд и Орсон Велс, а се започнало со фикс идејата на една ментално нестабилна Американка, Делиа Бејкон (Delia Bacon) која била убедена дека вистинскиот Шекспир бил нејзиниот презимењак Френсис Бејкон (Francis Bacon).  Без ниеден доказ за ова свое тврдење, Делиа напишала многу популарна книга и станала фитил за илјадници скептици кои до ден денес го откриваат вистинскиот идентитет на Шекспир.

Ако има една недвосмислена порака во оваа книга на Брајсон, тоа е дека фактите за Шекспир се малубројни, но дека недостатокот на факти никогаш не бил пречка за историчарите да исплетат свои прикаски.  Историчарите и натаму го измислуваат и надградуваат Шекспир, но неговите зборови остануваат (горе-долу) неизменети во изминативе 400 години, сведоштво за Шекспировата оригиналност и универзалност.